Haurtzaroan egokiak ez diren jokaera batzuk “normalak” izan daitezke bizitzaren etapa zehatz batzuetan. Baina magnitudea, frekuentzia edo denboran duen iraunkortasuna gehiegizkoak direnean, osasuneko profesional bat beharrezkoa suerta daiteke hauek zuzentzeko.
Gaur egun, genetikaren aurrerapenei esker, badakigu, kasu konkretu batzuetan, jokaera desegokiak ez direla bakarrik hezkuntzaren ondorioarengatik, baizik eta nahaste genetiko baten ondorioz izan daitezkeela (adibidez X Frágil Nahastea). Ohikoa izaten da ere haurtzaroan afektiboki gabeziak pairatu dituzten haurren artean edo beraien gurasoen presentzia gabe hazi direnen artean jokaera oldarkorrak antzematea.
Jokaera Nahastea duten haurrek inpultsiboak izaten dira, kontrolatzen zailak eta besteen sentimenduez ez dira kezkatzen.
Sintomak honako hauek izaten dira::
- Arauak arrazoi argi bat gabe haustea
- Jokaera oldarkorra beste pertsona edo animaliekiko (adibidez, beldurtzea, borrokatzea, armak erabiltzea, sexu-jarduerak behartzea eta ebastea)./li>
- Eskolara ez joatea (13 urteak baino lehen hasten da).
- Alkoholaren edo droga psikoaktiben gehiegizko kontsumoa.
- Suteak nahita hasi.
- Nahi duten zerbait lortzeko edo, alderantziz, nahi ez duten zerbait ekiditeko gezurrak esatea.
- Ihes egin.
- Bandalismo edo jabetzen suntsipena.
Haur hauek askotan ez dute inolako esfortzurik egiten beraien jokaera oldarkorra ezkutatzeko eta egiazko lagunak egiteko zailtasunak izan dezakete.
Hala ere, hezkuntza goiztiar egoki bat jasotzeak, jokaera hauetan modu esanguratsu eta positibo batean eragin dezake. Enpatia gutxi erakusten duten haurrek, autokontrol teknika ezberdinetan entrena daitezke eta beraien errepertorio bortitzean positiboki eragin.
Psikología Klinikoa
Eskola Psikologia
Hezkuntza Psikologia
Neuropsikologia